Người suy thận nên ăn gì và kiêng ăn gì tốt cho thận

Bệnh nhân suy thận đòi hỏi một chế độ ăn uống đặc biệt. Đối với hầu hết những người mắc bệnh thận tiến triển, điều quan trọng là phải tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng bổ thận giúp giảm lượng chất thải trong máu. Nó sẽ giúp tăng cường chức năng thận trong khi ngăn ngừa các tổn thương xuất hiện thêm. Cùng tìm hiểu "ăn gì bổ thận" hay "món ăn bổ thận" qua bài viết dưới đây của shopduoc Trung Quân.

Bị suy thận nên ăn gì và kiêng gì?

Hạn chế muối

Muối sẽ được thải bỏ qua đường tiểu. Khi cả hai thận đều bị suy, muối sẽ không được loại bỏ mà ứ lại trong cơ thể → phù, ứ nước → cao huyết áp → suy tim, tăng tình trang suy thận. Vì vậy phải giới hạn muối tối đa để tránh cao huyết áp. Khi nào huyết áp chưa bình thường dù đã dùng thuốc thì cần xem lại chế độ ăn đã giảm muối chưa.

Lưu ý: Đa số bệnh nhân suy thận vào cấp cứu do tình trạng cao huyết áp và phù.

Kiêng MUỐI như thế nào?

- Khoảng 1/3 thìa cà phê muối/ngày

- Không ăn nhiều bột ngọt, bột canh, khô, dưa cải muối, đồ hộp, nước mắm…vì tất cả các loại này đều chứa nhiều muối (natri).

- Trong thức ăn nếu không nêm, thì cũng đã có muối

Các loại trái cây và rau củ nhiều Kali

- Kali có nhiều trong trái cây: nhất là cam, chuối, nho, đào, chanh, bưởi, dâu...

- Các loại rau củ tươi

- Các loại hạt khô, sô-cô-la, cà phê

Vậy thì bệnh nhân suy thận không được ăn trái cây và rau củ?

- Một số loại trái cây chứa ít kali hơn như táo, lê, dưa hấu...

- Các loại rau tươi cũng có nhiều kali nhưng có thể dùng được sau khi đun nấu 2-3 lần và bỏ nước đã luộc rau. Gạo,nui, mì chứa ít kali.

Chất PHOSPHORE: Vì sao không được ăn?

- Khi phosphore trong máu tăng, sẽ làm cường tuyến cận giáp, xơ vữa mạch máu, ngứa.

- Các thuốc ngăn cản sự hấp thu phosphore ở máu không đủ để kiểm soát tình trạng tăng phosphore máu, vì vậy cần giảm các loại thức ăn có chứa nhiều phosphore như sữa, pho-mát, cua, lòng đỏ trứng, thịt thú rừng, các loại rau quả khô.

- Đồng thời các thực phẩm trên cũng làm tăng tình trạng rối loạn mỡ trong máu.

CHẤT ĐẠM: Kiểm soát lượng protein

Khi chúng ta ăn thực phẩm có protein, protein sẽ được phân hủy và tiêu hóa. Là một phần của quá trình tiêu hóa protein, chất thải được tạo ra thận sẽ làm việc để loại bỏ khỏi cơ thể. Ăn nhiều protein hơn mức cần thiết có thể tạo thêm áp lực cho thận của người bệnh, đặc biệt nếu bị bệnh thận giai đoạn cuối, thận sẽ càng hoạt động khó khăn hơn.

Protein đến từ cả nguồn thực vật và động vật. Nguồn protein động vật bao gồm: thịt đỏ, thịt gia cầm, cá, trứng và thực phẩm từ sữa. Các nguồn protein từ thực vật bao gồm: đậu, các loại đậu, quả hạch, hạt, thực phẩm từ đậu nành và ngũ cốc nguyên hạt.

Nếu bị bệnh thận và không phải chạy thận nhân tạo, người bệnh có thể được khuyến nghị một chế độ ăn ít protein hơn. Nghiên cứu cho thấy, hạn chế lượng protein và ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật có thể giúp làm chậm tiến triển bệnh thận và bảo tồn chức năng thận.

Tuy nhiên, nếu người bệnh đang chạy thận nhân tạo rất có thể sẽ cần phải tăng lượng protein nạp vào cơ thể.

Vậy nên ăn ĐẠM như thế nào?

- Nên:Trong khẩu phần ăn cần thịt màu trắng: gà nạc, cá, lòng trắng trứng, sữa tách béo vì các loại này chứa đạm có chất lượng cao

- Hạn chế:các loại đạm khác kể cả đạm từ thực vật như: đậu nành, đậu xanh…( vì chứa nhiều kali)

Những thực phẩm tốt cho thận

Bằng cách tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn uống, bệnh nhân có thể giảm lượng chất thải mà cơ thể tạo ra từ đó cải thiện chức năng thận. Vậy những thực phẩm tốt cho thận yếu là gì?

- Các loại thức ăn giàu tinh bột: như bánh mì, ngũ cốc, gạo, mì ống, bỏng ngô và bánh quy không gia vị, các loại rau có hàm lượng kali thấp như cà chua, cà tím, rau diếp, măng tây, cần tây và trái cây với hàm lượng kali thấp đến trung bình như nho, quả lê, đào, xoài, và quả việt quất.

- Ớt chuông đỏ: Loại quả này có chứa ít kali nên lý tưởng cho chế độ ăn uống người bệnh thận. 

- Bắp cải: Loại rau này chứa nhiều chất phytochemicals giúp phá vỡ các gốc tự do trước khi chúng có thể gây hại. Bắp cải là một nguồn cung cấp tuyệt vời của vitamin K và C và giàu chất xơ.

- Các loại rau xanh có màu đậm: Trong các loại rau xanh đậm màu chứa nhiều chất Thiocyanat, Indoles, Phytochemical, Glucosinolate, Omega 3,… có tác dụng đẩy nhanh quá trình lọc máu, nước ở thận. Những người mắc bệnh có thể tìm đến một số loại rau như cải xoăn, rau bina, súp lơ xanh,…

- Tỏi: Thực phẩm mùi thơm này có thể làm giảm cholesterol, và thậm chí giúp làm giảm chứng viêm.

- Hành: Hành tây có lượng kali thấp và nguồn crom dồi dào 

- Trứng: Người bệnh thận yếu nên bổ sung lòng trắng trứng gà: Thành phần lòng trắng trứng chứa nhiều protein và ít photpho, có tác dụng ngăn ngừa sự viêm nhiễm của các tế bào thận. Tốt nhất người bệnh nên ăn 3 quả trứng mỗi tuần để mang lại hiệu quả cao, tuyệt đối không được ăn quá 4 quả mỗi tuần.

- Các loại thực phẩm chứa nhiều omega 3: Omega 3 từ lâu đã nổi tiếng với đặc tính giảm đau và kháng viêm vô cùng hiệu quả. Người bệnh có thể bổ sung omega qua các thực phẩm như cá biển, hạt óc chó, hạt chia, đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành,…

- Những loại quả tốt cho thận là: Táo, Quả việt quất, Quả nho, Quả dứa, Quả mâm xôi, Dâu tây, Atisô,...

Thực phẩm người mắc bệnh thận nên tránh

- Các loại thực phẩm này có nhiều natri, kali, phốt pho có thể được khuyến cáo hạn chế hoặc tránh trong chế độ ăn kiêng của người bệnh thận:

- Quả bơ

- Quả mơ

- Chuối

- Dưa

- Cam

- Nho khô

- Atisô

- Rau bina (nấu chín)

- Khoai tây

- Cà chua

- Gạo lứt

- Bánh mì nguyên cám

- Cám ngũ cốc

- Yến mạch

- Hầu hết các loại hạt

- Thịt chế biến

- Dưa chua và ô liu

- Bánh quy, khoai tây chiên và bánh quy giòn

- Đậu

- Sữa và các sản phẩm từ sữa khác

- Thực phẩm đóng hộp và chế biến nhiều có chứa thêm muối…

Tóm lại các chất dinh dưỡng được khuyên nên hạn chế trong chế độ ăn kiêng của người mắc bệnh thận bao gồm: natri, kali, phot pho, protein và chất lỏng (nếu mắc bệnh thận tiến triển). Người bệnh nên thực hiện theo các khuyến nghị về chế độ ăn uống sẽ giúp duy trì chức năng thận và ngăn ngừa tổn thương thận trở nên trầm trọng hơn.